Novopazarska Banja, kao što se i iz samog imena može zaključiti, nalazi se u blizini grada Novog Pazara u Jugozapadnoj Srbiji. Ušuškana je u Novopazarskoj kotlini, među severozapadnim padinama moćne planine Rogozne. Od glavnog grada naše zemlje udaljena je dalekih 280 kilometara, ali je zato od Novog Pazara svega 3 kilometra.
Položaj u blizini magistralnog puta Beograd-Novi Pazar-Jadransko more veoma pogoduje njenom razvoju turizma. Zbog velike posećenosti, autobuske linije svakodnevno saobraćaju od Novog Pazara ka Banji i obrnuto. Njen položaj i njena nadmorska visina određuju i njenu mikroklimu. S obzirom da se nalazi na čak 504 metara nadmorske visine, što je direktno svrstava među najviše banje naše zemlje, i njena klima ima planinske odlike. Ove faktore dodatno upotpunjuje planina Rogozna u čijem podnožju se banja nalazi.
Klima Novopazarske Banje izuzetno je prijatna – veoma je mali broj padavina, sunčanih dana je dosta, a naleta jakih vetrova skoro i da nema. Zbog svih tih prijatnih faktora kojima se odlikuje njena klima, mnogi je svrstavaju i u klimatsko lečilište. Njena istorija seže još u davno antičko doba, ali je kroz sve vekove imala kako svoje uspehe u razvoju tako i stagnacije. Naime, u srednjem veku, Novopazarska banja, bogata manastirima i antičkim kupatilima bila je čuveno lečilište Raške, da bi prvom najezdom Turaka njena popularnost oslabila. Ali koji vek kasnije, i Turci su počeli da uviđaju blagodeti ovih prostora i da ih iskorišćavaju… oni izgrađuju objekte za ugostiteljstvo posetilaca kao i dva Turska kupatila.
Ovaj korak obnavlja popularnost Novopazarske Banje, ali samo na kratko, jer kasnih osamdesetih godina sedamanestog veka razaran je Novi Pazar. Njen turizam ponovo oživljava krajem osamnaestog veka kada se izgrađuje novo kupatilo. Značajne prekretnice desile su se i nakon Drugog svetskog rata, a to je podizanje savremenog stacionara kao i izgradnja Zavoda za lečenje i rehabilitaciju obolelih od mišićnih i neuromišićnih bolesti.
Novopazarska Banja ima 14 izvora termomineralne vode. Glavni prirodni izvor daje vodu temperature 54°C, što znači da je reč o hipertermi, izdašnosti oko 1 l/s, mineralizacije 1,7 g/l. Izvorska voda se pojavljuje iz flišnih sedimenata. Pretpostavlja se da se u podzemlju proceđuje duž međuslojnih pukotina trijaskih krečnjaka. Voda je karbonatna, sa izvesnim sadržajem sumpora, gotovo neutralnom reakcijom, azotom koji zapreminski zahvata 70 % i nešto povišenim sadržajem radona, radijuma i urana. Pored prirodnih izvora postoji i veći broj hidrogeoloških bušotina.
Ova banja specifična je po svojim lekovitim izvorima, jer svi potiču iz jedne termalne izdani. I pored toga što svi njeni izvori potiču iz jedne izdani, sastav njihovih voda se razlikuje. To se dešava jer se ove vode kreću u različitim pravicma i u svom toku se mešaju sa drugim podzemnim vodama, idu preko različitog stenja, te i na izvorištima bivaju i drugačije temerature i drugačijeg mineralnog sastava. Ukupan broj izvora u ovoj banji iznosi četrnaest a njihove temperature se kreću od petnaest do pedeset stepeni Celzijusa, što ih svrstava u hipertermalne vode. Brzina isticanja vode – izdašnost izvora, iznosi i do pet litara u sekundi što je odlično za iskorišćavanje izvora u razne svrhe. Što se tiče sastava vode Novopazarske banje ona se može pohvaliti bogatstvom natrijuma, kalijuma, magnezijuma, kalcijuma, gvožđa… Zbog ovog sastava, ali i temperature, ove vode pogoduju za lečenje i terapiju mnogih bolesti, poput: kožnih oboljenja, traumatskih stanja, problema sa kičmom, ženskih ginekoloških oboljenja, nekih oblika reumatizma.
Novopazarska banja, smatra se glavnim centrom za lečenje distrofičara u našoj zemlji.Terapije se sprovode u Specijalnoj bolnici za lečenje mišićnih i neuromišićnih bolesti „Novopazrska Banja“, koja je 90-ih godina prošlog veka zaslužila zvanični status specijalne bolnice. U njoj se nalaze najmodernije aparature koje se koriste u primeni više različitih terapija, a lekari i terapeuti koji tu rade jedni su od najstručnijih u našoj zemlji. Zbog svih ovih karakteristika Specijalna bolnica za lečenje mišićnih i neuromišićnih bolesti „Novopazarska Banja“ svrstava se među vodeće rehabilitacione centre u Srbiji. Smeštaj broji 180 ležajeva, a sobe su udobne i lepo uređene. Bolesti koje se najviše tretiraju i leče u ovoj banji su:
*Neuromišićne bolesti
*Stanja posle moždanog udara
*Kožne bolesti
*Razni oblici reumatizma (hronični degenerativni, vanzglobni, zapaljivi)
*Problemi sa kičmom (išijas)
*Sportske povrede
*Ženske ginekološke bolesti (sterilitet, upale)
*Stanja nakon preloma kostiju i nakon hirurških intervencija
*Neurološka oboljenja ( neuralgije, oboljenja centralnog ili perifernog nervnog sistema)
Iako je širok spektar bolesti koje se mogu tretirati u Novopazarskoj banji, i činjenica je da boravak u ovakvom lečilištu može prijati i zdravim osobama, postoje i zdravstvena stanja koja su kontraindikovana… neka od njih su: trudnoća, infektivna oboljenja, maligne neoplazme, venerične bolesti, parazitarna oboljenja, akutna oboljenja, tuberkuloza, akutni tromboflebitis, angina pektoris… Zato bi pre svakog odlaska u bilo koju banju, trebalo da Vas pregleda i posavetuje stručan lekar koju je upoznat sa Vašom istorijom bolesti.
